Flisackie tradycje i magia nadwiślańskich nocy podczas III Sandomierskich Wianków Flisackich

Sandomierz po raz trzeci stał się gospodarzem wyjątkowego wydarzenia łączącego tradycję flisacką, kulturę ludową i atmosferę świętojańskiej nocy. W dniach 20–22 czerwca 2025 roku bulwar nad Wisłą i Stare Miasto wypełniły się muzyką, barwnymi pochodami, warsztatami i spotkaniami, które przyciągnęły nie tylko mieszkańców miasta, ale również turystów z całego regionu. Hasło „Połączeni rzeką” nabrało w tych dniach wyjątkowego znaczenia.

Pierwszego dnia wydarzenia, w piątkowe popołudnie, odbyły się warsztaty śpiewu białego oraz tradycyjny ceremoniał chrztu łodzi. Uczestnicy mogli podziwiać flisackie jednostki, które przypłynęły do Sandomierza z Ulanowa, Baranowa Sandomierskiego, Tarnobrzega i Opola Lubelskiego. Punktem kulminacyjnym piątkowego wieczoru była parada łodzi i otwarcie imprezy, a następnie koncerty zespołów Duality i Percival Wild Hunt Live Show. Wieczór zakończył się wspólnym ogniskiem i śpiewaniem przy dźwiękach pieśni żeglarskich i opowieści o dawnych czasach spławów wiślanych.

Sobota przyniosła jeszcze więcej atrakcji. Już od rana mieszkańcy i turyści mogli zwiedzać miasto z przewodnikiem w ramach spaceru „W labiryncie kultury: Sandomierz, Wisła i Wianki”, który łączył opowieści o historii miasta z jego związkiem z rzeką. Jednym z najbardziej widowiskowych momentów dnia była inscenizacja zdobycia kluczy do miasta. Flisacy, zgodnie z dawną tradycją, stanęli przed Bramą Opatowską, by przekonać miejskie straże, że warto wpuścić ich do miasta. Po krótkim przedstawieniu, burmistrz Sandomierza przekazał im symboliczny klucz, a uczestnicy przemaszerowali w barwnym pochodzie ulicami miasta nad Wisłę, gdzie rozpoczęła się część plenerowa wydarzenia.

Na bulwarze można było zobaczyć liczne stoiska z regionalnym rękodziełem, a także wziąć udział w warsztatach rzemiosła – od szkutnictwa, przez garncarstwo i kowalstwo, po wikliniarstwo, haft i florystykę. Dla dzieci przygotowano warsztaty plastyczne i konkursy, a dla dorosłych prezentacje kulinarne i pokaz mody inspirowanej flisacką tradycją. W programie znalazły się też inscenizacje teatralne, występy zespołów ludowych oraz widowiskowy koncert zespołu Wowakin. Sobota zakończyła się, podobnie jak dzień wcześniej, nastrojowym ogniskiem z muzyką i wspólnym śpiewaniem.

Trzeci dzień Wianków, czyli niedziela, miał charakter bardziej refleksyjny i symboliczny. Rozpoczął się mszą świętą odprawioną na pokładzie statku Kapitana Prokopa, zacumowanego przy bulwarze. Następnie odbyła się parada łodzi oraz pokaz tradycyjnego spławiania tzw. „ryzy”, czyli skrzyni z regionalnymi produktami, która symbolicznie ruszyła w podróż w dół Wisły. Przez cały dzień można było wziąć udział w rejsach, odwiedzać stoiska, a także podziwiać wystawę malarstwa lokalnych artystów oraz prezentacje Kół Gospodyń Wiejskich z regionu.

III Sandomierskie Wianki Flisackie udowodniły, że wydarzenie oparte na lokalnej tożsamości i tradycji może być nie tylko żywą lekcją historii, ale też atrakcyjną i nowoczesną formą spędzania czasu. Dzięki staraniom organizatorów – Urzędu Miejskiego w Sandomierzu, Sandomierskiego Centrum Kultury, Fundacji SMK oraz partnerów z inicjatywy „Napędzani Wisłą” – uczestnicy mogli poczuć atmosferę dawnych flisackich wypraw, wziąć udział w widowiskach i koncertach, a także wzmocnić więzi z rzeką, która od wieków kształtowała tożsamość miasta.

Tegoroczna edycja była nie tylko kontynuacją udanego projektu, ale również zapowiedzią jego dalszego rozwoju. Już teraz wielu uczestników wyraża nadzieję, że Wianki Flisackie na stałe wpiszą się w letni kalendarz kulturalny Sandomierza jako jedno z jego najbardziej charakterystycznych i klimatycznych wydarzeń.

Podczas wydarzenia, w dniach 19-23.06.2025 r. w ramach międzynarodowego projekt pn. "Sandomierskie Wianki Flisackie. Połączeni rzeką" miasto gościło delegację z Orleanu: przedstawicieli Stowarzyszenia "Loara -Wisła" oraz merostwo z Orleanu: Ryszard Harbuzinski, Anna Słomińska, Piotr Rams, Magdalena Tamas, Bertrand LYONNET, Marilyne ALUZE, Paul Ciechelski. Goście brali aktywny udział w tegorocznych Sandomierskich Wiankach Flisackich, wystawiając między innymi stoisko z lokalnymi orleańskimi produktami.

Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Programu kulturalnego polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej 2025 w ramach programu dotacyjnego SYNERGIE.