Festiwal Krzemienia Pasiastego

W dniach 13-15 września br. odbyła się kolejna edycja Festiwalu Krzemienia Pasiastego. Świętowanie rozpoczęło się w piątek, 13 września od zwiedzania wystawy krzemienia pasiastego w sandomierskim zamku oraz warsztatów w wiosce pradziejowej, która przez wzgląd na niesprzyjającą pogodę wyjątkowo została przygotowana na Rynku Starego Miasta. W sobotę, 14 września dzień rozpoczął się niezwykłym wydarzeniem poświęconym książce „50 lat krzemienia pasiastego w biżuterii 1972-2022”. Wydarzenie zgromadziło pasjonatów i ekspertów tego unikatowego minerału. Wszystkich, którzy przybyli na spotkanie powitał Paweł Niedźwiedź burmistrz Sandomierza. Burmistrz nadwiślańskiego grodu wręczył Cezaremu Łutowiczowi – prekursorowi zastosowania krzemienia pasiastego w biżuterii zaproszenie na najbliższą, V sesję Rady Miasta Sandomierza IX Kadencji, podczas której artyście zostanie nadany tytuł Honorowego Obywatela Miasta Sandomierza w uznaniu szczególnych zasług za aktywną działalność kulturalną, tworzenie rodzimej sztuki jubilerskiej z krzemienia pasiastego oraz uczynienie go międzynarodowym znakiem rozpoznawczym Sandomierza. W murach Ratusza przeprowadzono szereg rozmów z wybitnymi złotnikami, historykami oraz specjalistami z dziedziny obróbki krzemienia pasiastego, m.in.: Cezarym Łutowiczem, dr hab. Anną Szylar, dr Dominikiem Kacprem Płazą, prof. Andrzejem Bossem, prof. Andrzejem Szadkowskim, Andrzejem Wilkiem, Mariuszem Pajączkowskim, dr Jarosławem Kolcem. W trakcie rozmów poruszano różnorodne tematy – od historycznych aspektów związanych z wykorzystaniem krzemienia pasiastego, poprzez jego symbolikę, aż po współczesne zastosowania w sztuce jubilerskiej. Uczestnicy mieli okazję zgłębić tajniki pracy z tym materiałem, dowiedzieć się, jak trudna, ale i satysfakcjonująca jest jego obróbka. Specjaliści podkreślali, że krzemień pasiasty, choć naturalnie trudny w obróbce, jest materiałem, który odwdzięcza się niezwykłą urodą i niepowtarzalnym charakterem. Wydarzenie poprowadziła Joanna Sarwa-Żak.

O godzinie 18:00 odbył się długo wyczekiwany wernisaż wystawy konkursowej, która zgromadziła dzieła najwybitniejszych artystów i projektantów biżuterii, wykorzystujących krzemień pasiasty w swoich pracach. Każda prezentowana praca była unikatowa i pełna wyrafinowanego rzemiosła ukazując, jak wszechstronny jest ten kamień. Obecni na wydarzeniu mieszkańcy oraz turyści byli pod wrażeniem różnorodności stylów i kreatywności artystów. Gratulacje należą się wszystkim, którzy wzięli udział w konkursie – i stworzyli prawdziwe arcydzieła, które z pewnością będą inspiracją dla kolejnych pokoleń twórców. Prace wyróżniały się nie tylko doskonałością techniczną, ale także oryginalnym podejściem do wykorzystania krzemienia pasiastego – biżuteria była pełna subtelności, ale jednocześnie świadczyła o głębokim zrozumieniu materiału, z jakim artyści pracowali.

Zwycięzcami w konkursie zostali:

I. miejsce: Michał Fatyga za pracę "Broszka nadszarpnięta zębem"
II miejsce: Martyna Muszyńska za "Raw Material"
III. miejsce: Agata Tkaczyńska-Turbińska za "Piaski czasu"

Wyróżnienia otrzymali:

I. Magdalena Maślerz za "Kiedy życie daje ci krzemień bez pasków"
II. Maria Kowalska za "Konary"
III. Ewa Komenda-Ziąbek oraz Grzegorz Nalepa za "Neolithia"

Zwieńczeniem pełnego wrażeń dnia był koncert zespołu New Bone, który ze względu na nieco kapryśną pogodę został przeniesiony do Lapidarium pod Ratuszem. Występ jazzowy dodał wieczorowi wyjątkowego klimatu, łącząc sztukę wizualną z muzyczną. Publiczność miała okazję zanurzyć się w dźwiękach jazzu, który dzięki mistrzowskiej grze muzyków doskonale dopełnił całość wydarzenia.

W niedzielę, 15 września dzień rozpoczął się symbolicznym sadzeniem drzew na Bulwarze im. Marszałka Piłsudskiego. Powstała Aleja Krzemienia Pasiastego, dedykowana osobom, które poprzez swoją działalność przyczyniają się do popularyzacji krzemienia pasiastego, sztuki jubilerskiej oraz samego Sandomierza jako światowej stolicy tego unikalnego kamienia. Wśród osób, które zasadziły swoje drzewa, znaleźli się m.in.: Paweł Niedźwiedź Burmistrz Sandomierza, Andrzej Bolewski Przewodniczący Rady Miasta oraz wybitni artyści i promotorzy krzemienia pasiastego: Cezary Łutowicz, rodzina Krzesimowskich, Mariusz Pajączkowski, prof. Andrzej Szadkowski, prof. Andrzej Boss, dr Jarosław Kolec i Andrzej Wilk. Aleja nie jest zamknięta – czekają kolejne miejsca na drzewa dla zasłużonych.

Tego dnia kolejnym punktem na festiwalowej mapie był spacer śladami krzemienia pasiastego. Uczestnicy spaceru odwiedzili galerie mistrzów jubilerskich: Krzesimowscy Galeria Autorska, Galeria Otwarta Mariusza Pajączkowskiego oraz Cezary Łutowicz Galeria Autorska. Każdy z artystów nie tylko pokazał swoje niezwykłe wyroby, ale również podzielił się ciekawymi historiami i anegdotami związanymi z tym wyjątkowym kamieniem. Szczególną atrakcją była wystawa krzemienia pasiastego w Muzeum Zamkowym w Sandomierzu. Na wystawie można podziwiać przepiękne wyroby z tego wyjątkowego kamienia oraz poznać fascynujące historie związane z jego wykorzystaniem i znaczeniem. Muzeum jest otwarte przez cały rok, więc każdy, kto jeszcze nie miał okazji, może odwiedzić wystawę i odkryć tajemnice krzemienia pasiastego.

Pomimo deszczowej pogody, w niedzielę na płycie Rynku Starego Miasta pojawiło się kilku wystawców, gdzie można było kupić piękne wyroby z krzemienia pasiastego, a także rękodzieło i inne unikatowe produkty. W trakcie festiwalu najmłodsi mieszkańcy miasta mogli wziąć udział w warsztatach tworzenia biżuterii pradziejowej. Warsztaty nie tylko rozwijały kreatywność i zdolności manualne, ale również przybliżyły uczestnikom historię i kulturę dawnych cywilizacji ucząc, jak przedmioty codziennego użytku, w tym ozdoby, były tworzone w czasach prehistorycznych. To świetny sposób na połączenie nauki z zabawą.